Ryzyka ESG

Grupa PZU wdrożyła system zarządzania ryzykiem operacyjnym, w ramach którego przeciwdziała występowaniu incydentów ryzyka operacyjnego oraz ogranicza straty operacyjne. Zasady i struktura zarządzania ryzykiem operacyjnym w PZU opierają się na przyjętej polityce zarządzania ryzykiem operacyjnym. Ryzyko operacyjne kontrolowane jest na wielu poziomach organizacji. Nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem operacyjnym sprawuje niezależna, przeznaczona do tego jednostka w strukturze Biura Ryzyka.

Podstawowym narzędziem służącym do monitorowania ryzyka operacyjnego jest system kluczowych wskaźników ryzyka obejmujący obszary o szczególnej ekspozycji na ryzyko operacyjne. Wskaźniki poddawane są cyklicznym przeglądom – co najmniej raz do roku.

W ramach ryzyka braku zgodności oraz ryzyka operacyjnego zidentyfikowane zostały kwestie pracownicze, środowiskowe, społeczne, etyczne, w tym z zakresu kontaktów z klientami oraz z zakresu przeciwdziałania korupcji. Poniżej zaprezentowane zostały kluczowe z nich.

Ochrona środowiska naturalnego i klimat 

Zakres w jakim szanse i ryzyka związane ze zmianą klimatu wpłyną na branżę ubezpieczeniową zależy od konkretnego produktu bądź oferowanych usług oraz planowanej inwestycji. W ramach procesów przygotowywania polis, wycen, strategii reasekuracji, a także działalności bankowej i inwestycyjnej uwzględniane są ryzyka klimatyczne w oparciu o perspektywę krótkoterminową. PZU dostrzega potencjalny, negatywny wpływ częstych coraz bardziej dotkliwych zjawisk pogodowych na wyniki finansowe. Dlatego uwzględnia możliwość wystąpienia zjawisk katastroficznych w przygotowywanych strategiach oraz modelach ekonomicznych. W ten sposób chce zwiększyć stopień odporności na wypadek materializacji możliwych scenariuszy. 

Prawdopodobieństwo materializacji ryzyka związanego z procesem transformacji gospodarki światowej na niskoemisyjną (ryzyko transformacji) jest dużo wyższe niż prawdopodobieństwo materializacji najbardziej ekstremalnego ryzyka fizycznego związanego ze zmianą klimatu. PZU podejmuje działania mające na celu ograniczanie prawdopodobieństwa materializacji ryzyka związanego z transformacją poprzez inwestycje na rzecz gospodarki niskoemisyjnej. Z drugiej strony Grupa PZU jest świadoma, że materializacja najbardziej ekstremalnego ryzyka fizycznego stanowiłaby zagrożenie dla całego sektora ubezpieczeń. Efekty nasilających się zmian klimatycznych mogłyby wpłynąć na materializację ryzyk, ubezpieczenie od których może stać się nieprzystępne cenowo. 

W 2020 roku podjęto inicjatywy, mające na celu poprawę identyfikacji, pomiaru i oceny oraz monitorowania ryzyk związanych ze zrównoważonym rozwojem, w szczególności ze zmianami klimatu. Główne ryzyka w tym obszarze, transformacji i fizyczne, są zarządzane w ramach poszczególnych kategorii ryzyk wskazanych w niniejszym rozdziale w tabeli Kategorie ryzyka w Grupie Kapitałowej. Mając na uwadze rosnącą istotność tematyki zrównoważonego rozwoju oraz zmiany klimatu, a także ich znaczenia dla branży finansowej, Grupa PZU w ramach dalszych prac określonych w Strategii zrównoważonego rozwoju, będzie dążyć do jeszcze bardziej kompleksowego włączenia czynników klimatycznych do procesów zarządzania poszczególnymi kategoriami ryzyka.

Analizy dotyczące zmian klimatu

Grupa PZU przeprowadza regularne testy stresu i analizy wrażliwości, zarówno na potrzeby corocznego procesu własnej oceny ryzyka i wypłacalności (ORSA) jak i testów warunków skrajnych zgodnych z wymogami organu nadzoru. W ramach ORSA analizy wrażliwości obejmują scenariusze stresowe, wpływające zarówno na aktywa, jak i na zobowiązania. Testy stresu wybrane do przeprowadzenia w ramach tej oceny pokrywają najważniejsze obszary działalności oraz profil ryzyka Grupy PZU. Odpowiadają ocenie najistotniejszych ryzyk, w szczególności regularnie analizowany jest krótkoterminowy wpływ ekstremalnych zjawisk pogodowych (szkód katastroficznych) oraz wzrost szkodowości na kondycję kapitałową Grupy PZU. 

Dodatkowo, w uzupełnieniu do procesów zarządzania poszczególnymi kategoriami ryzyka wskazanymi w niniejszym rozdziale w tabeli Kategorie ryzyka w Grupie Kapitałowej, PZU jako podmiot dominujący przeprowadza regularny proces analizy ryzyk oraz identyfikacji ryzyk kluczowych. Wszystkie ryzyka zidentyfikowane w toku tego procesu są oceniane pod kątem częstotliwości oraz dotkliwości materializacji (z uwzględnieniem finansowej dotkliwości oraz wpływu na reputację). Analizie podlegają w szczególności ryzyka związane ze zmianami klimatu, zarówno w aspekcie ryzyk fizycznych jak i ryzyk transformacji. Proces pozwala na analizę ryzyk w horyzoncie średnioterminowym oraz identyfikację i ocenę ryzyk wschodzących. Analiza jest aktualizowana co najmniej raz do roku. 

W wyniku przeprowadzonych analiz zidentyfikowano następujące czynniki ryzyka związane z klimatem, które mogą wpłynąć na model biznesowy i wyniki finansowe Grupy PZU:

Czynniki ryzyka wyszczególnione w powyższej tabeli zostały poddane analizie w ramach 2 scenariuszy, dla których punktem wyjścia jest struktura scenariuszy zaproponowana przez The Network of Central Banks and Supervisors for Greening the Financial System (NGFS).

W obecnej fazie analizy zjawisk klimatycznych Grupa PZU badała:

• Scenariusz „świata efektu cieplarnianego”, w którym główną rolę odgrywają ryzyka fizyczne przy uproszczeniu polegającym na założeniu zerowego wpływu ryzyk transformacji;
• Scenariusz „nieuporządkowany”, w którym główną rolę odgrywają ryzyka transformacji przy uproszczeniu polegającym na założeniu zerowego wpływu ryzyk fizycznych.

Struktura scenariuszy

Źródło: A call for action; Climate change as a source of financial risk, April 2019

Uwzględniono poniższe założenia i czynniki ryzyka:

Wyniki analizy pokazały, że wypłacalność Grupy PZU nie byłaby zagrożona. W obu scenariuszach spełnione są zarówno wymogi regulacyjne, jak i założenia wewnętrznej siatki limitów. Tabela poniżej przedstawia wrażliwość współczynnika wypłacalności Grupy PZU oszacowaną na bazie planów finansowych na koniec 2021 roku.

Najbardziej dotkliwym czynnikiem jest klasyfikowane do ryzyk fizycznych wystąpienie ekstremalnego zjawiska powodziowego. Jest to ryzyko długookresowe związane ze wzrostem temperatur powyżej 2°C. Coroczne odnowienia umów oraz analiza aktualnych danych i prognoz wraz z doborem odpowiedniego programu reasekuracyjnego pozwala na znaczącą redukcję możliwego wpływu tego ryzyka na Grupę PZU.

Wśród ryzyk transformacji najbardziej dotkliwe jest ryzyko regulacyjne związane ze zmianą parametrów wykorzystywanych do kalkulacji podmodułu ryzyka katastrof naturalnych.

Odpowiedzialne inwestycje

[GRI 103-2], [GRI 103-3]

Decyzje inwestycyjne TFI PZU poprzedzone są procesem, którego podstawę stanowi analiza spółek stanowiących potencjalny przedmiot inwestycji. Obok oceny kondycji finansowej oraz perspektyw wzrostu ich wartości, obejmuje ona również analizę ryzyka inwestycji m.in. pod kątem wpływu społecznego, wpływu na środowisko naturalne oraz stosowanych zasad ładu korporacyjnego, stanowiących wybrane aspekty inwestowania społecznie odpowiedzialnego. Podejście takie zapewnia wnikliwe i szczegółowe poznanie sytuacji spółki, co przekłada się na podejmowanie w pełni świadomych i odpowiedzialnych decyzji inwestycyjnych.

W swojej pracy członkowie zespołu TFI PZU:

• kierują się wysokimi standardami etycznymi przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych;
• promują stosowanie zasad ładu korporacyjnego, w szczególności tych, które sprzyjają przejrzystości, równemu traktowaniu akcjonariuszy, niezależnemu nadzorowi, a także odpowiedzialności akcjonariuszy oraz członków organów zarządzających i nadzorczych spółek;
• oczekują od spółek, których akcje są bądź też stanowią potencjalny przedmiot inwestycji zarządzanych przez nich funduszy inwestycyjnych lub portfeli, stosowania powszechnie akceptowanych na rynku zasad ładu korporacyjnego, zwłaszcza tych ujętych w Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW, których celem jest umacnianie transparentności spółek giełdowych, podniesienie jakości ich komunikacji z inwestorami, ochrona praw akcjonariuszy, także w kwestiach nieregulowanych przez prawo.

TFI PZU, mając na względzie interes uczestników zarządzanych funduszy inwestycyjnych oraz klientów, na których rzecz świadczy usługi zarządzania portfelami, kieruje się przyjętą „Strategią wykonywania prawa głosu”. Podstawowe obowiązki towarzystwa wynikające ze strategii to:

• monitorowanie istotnych zdarzeń we wskazanych w strategii spółkach;
• zapewnianie, że prawo głosu jest wykonywane zgodnie z celami inwestycyjnymi i polityką inwestycyjną poszczególnych funduszy;
• zapobieganie konfliktom interesów wynikającym z wykonywania prawa głosu i zarządzania spółkami.

Towarzystwo aktywnie uczestniczy w procesie rozwoju ładu korporacyjnego spółek, biorąc udział w ich walnych zgromadzeniach oraz kierując się ochroną i budową wartości inwestycji uczestników funduszy i klientów towarzystwa. Z uwzględnieniem pozostałych postanowień strategii, TFI PZU przyjmuje jako zasadę, że będzie dążyć do udziału i aktywnego głosowania we wszystkich walnych zgromadzeniach spółek, w których posiada, w imieniu funduszy lub klientów, prawo do wykonywania powyżej 5% ogólnej liczby głosów.

TFI PZU przyjęło zasady, którymi kieruje się przy wyborze sposobu głosowania na walnych zgromadzeniach spółek wchodzących w skład portfeli lub stanowiących przedmiot lokat funduszy. Zasady przewidują m.in. aktywne głosowanie w sprawach związanych z kwestiami natury społecznej i środowiskowej oraz z zakresu ładu korporacyjnego. Dodatkowo obejmują zapisy dotyczące poparcia dla wysokich standardów ładu korporacyjnego, w szczególności tych zasad, które sprzyjają przejrzystości, równemu traktowaniu akcjonariuszy, niezależnemu nadzorowi oraz odpowiedzialności akcjonariuszy i członków władz spółek.

Od 2006 roku w TFI PZU obowiązuje Kodeks dobrych praktyk inwestorów instytucjonalnych, przygotowany i zatwierdzony przez Izbę Zarządzających Funduszami i Aktywami. Stanowi on istotne wsparcie dla TFI PZU w definiowaniu zasad, reguł moralnych i etycznych oraz określaniu poziomu należytej staranności w relacjach pomiędzy spółką a innymi inwestorami instytucjonalnymi, klientami i emitentami instrumentów finansowych. Przyjęcie tego kodeksu jest także potwierdzeniem stosowania dobrych praktyk inwestycyjnych w TFI PZU.

22 grudnia 2014 roku Zarząd TFI PZU podjął uchwałę w sprawie stosowania „Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego, w której zadeklarował gotowość i wolę ich przestrzegania w obiektywnie najszerszym możliwym zakresie, z uwzględnieniem zasady proporcjonalności wynikającej ze skali, charakteru działalności oraz specyfiki TFI PZU. Zasady są zbiorem norm określających relacje wewnętrzne i zewnętrzne instytucji nadzorowanych, w tym z udziałowcami i klientami, ich organizację, funkcjonowanie nadzoru wewnętrznego oraz kluczowych systemów i funkcji wewnętrznych, a także organów statutowych i zasad ich współdziałania. Zgodnie z treścią tego dokumentu TFI PZU udostępnia na swojej stronie internetowej informację o stosowaniu lub informację o odstąpieniu od stosowania określonych zasad adresowanych do Zarządu oraz Rady Nadzorczej.

TFI PZU zatrudnia zarządzających z tytułem CFA, których obowiązują kodeks etyczny oraz standardy profesjonalnego postępowania. Członkowie CFA Institute w kontaktach zawodowych z otoczeniem, klientami, potencjalnymi klientami, pracodawcami, pracownikami, współpracownikami w branży inwestycyjnej oraz innymi uczestnikami globalnych rynków kapitałowych postępują uczciwie, kompetentnie, starannie, godnie i etycznie. Promują również uczciwość i żywotność globalnych rynków kapitałowych w celu uzyskania jak największych korzyści społecznych.

TFI PZU zatrudnia również doradców inwestycyjnych, którzy w swojej pracy kierują się normami wskazanymi w Zasadach etyki zawodowej maklerów i doradców. Członkowie zwyczajni Związku Maklerów i Doradców zobowiązują się działać zgodnie z przepisami prawa i zasadami uczciwego obrotu oraz mieć na względzie interes klientów, a także postępować uczciwie oraz zachowywać się w sposób godny i budzący zaufanie, etyczny i profesjonalny w swoich kontaktach zawodowych, zwłaszcza z klientami, pracodawcami, współpracownikami oraz innymi maklerami i doradcami.