zamknąć

Mapa nawigacji

Pobierz nasze dobre praktyki
Interaktywna nawigacja to narzędzie wykraczające poza standardową nawigację zintegrowanych treści (dostępną w górnej belce raportu). Nowe podejście pozwalana na poruszanie się w dwóch dodatkowych wymiarach biznesu Grupy PZU, tj.:
  • strategii (ubezpieczenia, zdrowie, inwestycje, finanse);
  • zrównoważonego rozwoju (sprzedaż, pracownicy, zaangażowanie społeczne, środowisko naturalne i etyka).
Wyżej wymienione obszary zostały dodatkowo uzupełnione o powiązane wskaźniki GRI, w ramach każdego wybranego zagadnienia.
Kapitał ludzki
Kapitał finansowy
Kapitał intelektualny
Kapitał naturalny
Kapitał społeczny
Polityki
Zdrowie
Banki
Inwestycje
Ubezpieczenia
PRAKTYKI
BIZNESOWE

W tym rozdziale

GRI

W tym rozdziale

GRI

W tym rozdziale

Lista GRI

W tym rozdziale

Lista GRI

W tym rozdziale

Lista GRI

W tym rozdziale

Lista GRI

7.5.4. Ryzyko płynności

PZU Raport Roczny 2020 > Wyniki > Informacje Dodatkowe I Noty Objasniajace > 7 Zarzadzanie Ryzykiem > 75 Profil Ryzyka > 7.5.4. Ryzyko płynności
Facebook Twitter All
Ubezpieczenia
Zdrowie
Inwestycje
Bankowość
Najlepsze Praktyki
Polityka
Covid-19
Zintegrowana Nawigacja

Ryzyko płynności finansowej to możliwość utraty zdolności do bieżącego regulowania zobowiązań Grupy PZU wobec jej klientów lub kontrahentów. Celem zarządzania ryzykiem płynności finansowej jest zachowanie poziomu płynności umożliwiającego bieżące regulowanie zobowiązań danego podmiotu. Ryzyko płynności jest zarządzane odrębnie dla części ubezpieczeniowej oraz bankowej.

Identyfikacja ryzyka polega na analizie możliwości wystąpienia niekorzystnych zdarzeń, w szczególności:

  • niedoboru środków płynnych w stosunku do bieżących potrzeb;
  • braku płynności posiadanych instrumentów finansowych;
  • strukturalnego niedopasowania zapadalności aktywów do wymagalności zobowiązań.

Pomiar i ocena ryzyka są przeprowadzane poprzez oszacowanie niedoborów środków finansowych na wypłaty zobowiązań. W części ubezpieczeniowej oszacowanie dokonywane jest w następujących ujęciach:

  • luk płynnościowych (statycznym, ryzyko płynności finansowej długoterminowej) – poprzez monitorowanie niedopasowania przepływów netto, wynikających z umów ubezpieczenia zawartych do dnia bilansowego i wpływów z tytułu aktywów na pokrycie zobowiązań ubezpieczeniowych w poszczególnych okresach, na podstawie projekcji przepływów finansowych sporządzanej na dany dzień;
  • potencjalnego niedoboru środków finansowych (ryzyko płynności finansowej średnioterminowej) – poprzez analizę historycznych i spodziewanych przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej;
  • stress testowym (ryzyko płynności finansowej średnioterminowej) – poprzez oszacowanie możliwości zbycia w krótkim czasie portfela lokat finansowych na zaspokojenie zobowiązań z tytułu wystąpienia zdarzeń ubezpieczeniowych, w tym o charakterze nadzwyczajnym;
  • preliminarzy bieżących (ryzyko płynności finansowej krótkoterminowej) – poprzez monitorowanie zgłoszonego przez jednostki danego podmiotu ubezpieczeniowego z Grupy PZU zapotrzebowania na środki w terminie określonym przez obowiązujące w tym podmiocie regulacje.

W zakresie zarządzania ryzykiem płynności banki w Grupie PZU stosują miary wynikające z regulacji sektorowych, w tym Rekomendacji P wydanej przez KNF.

Do zarządzania płynnością banków w Grupie PZU wykorzystuje się współczynniki płynności dla różnych okresów, w tym do 7 dni, do miesiąca, do 12 oraz powyżej 12 miesięcy.

W ramach zarządzania ryzykiem płynności banki w Grupie PZU dokonują również analizy profilu zapadalności/wymagalności w dłuższym terminie, zależnej w dużym stopniu od przyjętych założeń w zakresie kształtowania się przyszłych przepływów gotówkowych związanych z pozycjami aktywów i pasywów. Założenia uwzględniają:

  • stabilność pasywów o nieokreślonych terminach wymagalności (np. rachunki bieżące, zerwania i odnowienia depozytów, poziom ich koncentracji);
  • możliwość skrócenia terminu zapadalności określonych pozycji aktywów (np. kredyty hipoteczne z możliwością wcześniejszej spłaty);
  • możliwość zbycia pozycji aktywów (portfel płynnościowy).

Monitorowanie i kontrolowanie ryzyka płynności finansowej polega na analizie wykorzystania wyznaczonych limitów.

Raportowanie polega na komunikacji o poziomie płynności finansowej różnym poziomom decyzyjnym. Częstotliwość poszczególnych raportów oraz zakres informacji są dostosowane do potrzeb informacyjnych na poszczególnych poziomach decyzyjnych.

Ograniczeniu ryzyka płynności finansowej służą:

  • utrzymywanie środków w wyodrębnionym portfelu płynnościowym, w wysokości zgodnej z limitami wartości tego portfela;
  • utrzymywanie odpowiednich środków w walucie obcej w portfelach lokat przeznaczonych na pokrycie zobowiązań ubezpieczeniowych wyrażonych w danej walucie obcej;
  • postanowienia Umowy o zarządzanie portfelami instrumentów finansowych zawartej pomiędzy TFI PZU oraz PZU dotyczące ograniczenia czasu wycofania środków z portfeli zarządzanych przez TFI PZU do maksymalnie 3 dni po złożeniu zapotrzebowania na środki pieniężne;
  • posiadanie otwartych linii kredytowych w bankach lub/i możliwość dokonywania transakcji typu sell-buy-back na skarbowych papierach wartościowych, w tym utrzymywanych do terminu wykupu;
  • centralizacja zarządzania portfelami/funduszami przez TFI PZU;
  • limity wskaźników płynnościowych w bankach należących do Grupy PZU.

W związku z pandemią COVID-19 banki doświadczyły w 2020 roku nadpłynności. Pandemia istotnie zakłóciła dotychczasowy, prosty model transferu przez banki środków z depozytów do kredytowania gospodarki. W bilansach banków obecnie niezakłócony pozostaje napływ depozytów, ale odpływ nie kieruje się głównie na kredytowanie gospodarki, a na zakup papierów skarbowych i gwarantowanych przez Skarb Państwa. Skutkuje to wzrostem w bilansach banków wolumenu papierów dłużnych, co powoduje wzrost płynności. Ograniczenie akcji kredytowej wynika z restrykcyjnej polityki kredytowej samych banków i jednocześnie awersji klientów do zadłużania się w trudno przewidywalnych warunkach. Sytuację płynnościową banków dodatkowo wzmocniła obniżka stopy rezerwy obowiązkowej NBP z 3,5% do 0,5% obowiązująca od końca kwietnia 2020 roku.

Wpływ pandemii COVID-19 na płynność w segmencie ubezpieczeniowym Grupy PZU w 2020 roku należy określić jako niewielki. Obserwowany był wzrost liczby zgonów (wzrost śmiertelności), co mogło wynikać m.in. z utrudnionego dostępu do służby zdrowia oraz powikłań związanych z COVID-19. Nie wpłynęło to jednak istotnie na ryzyko płynności Grupy PZU. W 2020 brak było podstaw do podejmowania nadzwyczajnych działań zarządczych w zakresie ryzyka płynności w związku z pandemią COVID-19.  W ramach rutynowych działań zarządczych w roku 2020 w zakresie ryzyka płynności Grupa PZU stale monitorowała wielkość dostępnych środków płynnych oraz wykorzystanie limitów płynnościowych.

Wartość bilansowa instrumentów dłużnych wg daty wykupu
31 grudnia 2020 31 grudnia 2019
do 1 roku 1 – 2 lat 2 – 3 lat 3 – 4 lat 4 – 5 lat powyżej 5 lat Razem do 1 roku 1 – 2 lat 3 – 4 lat 4 – 5 lat powyżej 5 lat Razem
Należności od klientów z tytułu kredytów 51 145 23 135 18 113 16 480 13 230 75 185 197 288 53 167 19 432 18 451 14 267 14 130 75 421 194 868
Inwestycyjne (lokacyjne) instrumenty dłużne 25 253 21 159 12 116 17 928 13 143 44 474 134 073 16 298 15 935 13 048 9 315 15 156 35 481 105 233
Wyceniane w zamortyzowanym koszcie 11 138 9 702 6 493 7 446 6 418 25 667 66 864 7 884 3 526 4 908 5 170 6 675 17 775 45 938
Dłużne papiery wartościowe 5 558 9 515 6 289 5 563 5 996 24 950 57 871 2 347 3 470 3 950 4 259 4 510 17 394 35 930
Rządowe 4 555 9 124 5 764 4 736 5 234 21 219 50 632 1 581 2 770 3 377 3 296 3 815 14 348 29 187
Pozostałe 1 003 391 525 827 762 3 731 7 239 766 700 573 963 695 3 046 6 743
Transakcje z przyrzeczeniem odsprzedaży 4 657 - - - - - 4 657 4 064 - - - - - 4 064
Lokaty terminowe w instytucjach kredytowych 923 15 5 9 - - 952 1 398 56 - - - - 1 454
Pożyczki - 172 199 1 874 422 717 3 384 75 - 958 911 2 165 381 4 490
Wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody 13 777 10 798 4 937 9 930 6 190 18 011 63 643 8 221 10 847 7 504 3 568 7 851 16 702 54 693
Rządowe 7 471 9 817 3 559 8 757 4 762 13 884 48 250 2 590 6 742 6 958 2 735 6 281 12 170 37 476
Pozostałe 6 306 981 1 378 1 173 1 428 4 127 15 393 5 631 4 105 546 833 1 570 4 532 17 217
Wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy 338 659 686 552 535 796 3 566 193 1 562 636 577 630 1 004 4 602
Rządowe 323 653 679 523 520 745 3 443 73 1 549 629 573 607 962 4 393
Pozostałe 15 6 7 29 15 51 123 120 13 7 4 23 42 209
Razem 76 398 44 294 30 229 34 408 26 373 119 659 331 361 69 465 35 367 31 499 23 582 29 286 110 902 300 101

Ryzyko płynności
31 grudnia 2020 31 grudnia 2019
do 1 roku 1 – 2 lat 2 – 3 lat 3 – 4 lat 4 – 5 lat 5 – 10 lat Powyżej 10 lat Razem do 1 roku 1 – 2 lat 2 – 3 lat 3 – 4 lat 4 – 5 lat 5 – 10 lat Powyżej 10 lat Razem
Aktywa 130 075 41 146 32 990 30 064 19 290 60 340 58 889 372 794 101 092 34 483 34 809 25 583 28 717 64 451 54 939 344 074
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych 7 232 50 35 28 24 84 486 7 939 3 410 151 109 90 78 290 3 694 7 822
Należności 3 291 1 600 92 111 337 495 319 6 245 3 725 1 188 352 8 145 321 - 5 739
Należności od klientów z tytułu kredytów 46 442 26 786 23 673 19 902 12 874 38 208 44 113 211 998 49 666 25 154 23 366 16 679 16 973 39 462 42 200 213 500
Dłużne papiery wartościowe 67 012 12 224 8 631 8 266 5 559 21 097 13 788 136 577 38 328 7 483 9 936 7 628 9 180 23 974 9 045 105 574
Pożyczki 228 414 449 1 633 474 456 179 3 833 444 366 986 1 074 2 223 382 - 5 475
Transakcje z przyrzeczeniem odsprzedaży 4 657 - - - - - - 4 657 4 064 - - - - - - 4 064
Lokaty terminowe w instytucjach kredytowych 1 213 72 110 124 22 - 4 1 545 1 455 141 60 104 118 22 - 1 900
Zobowiązania -139 157 -20 423 -9 840 -7 835 -6 890 -24 387 -114 314 -322 846 -119 987 -14 179 -6 524 -4 813 -4 317 -17 388 -128 819 -296 027
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe -13 861 -2 318 -1 493 -1 184 -914 -3 928 -20 920 -44 618 -13 107 -2 002 -1 373 -1 103 -903 -3 405 -20 965 -42 858
Zobowiązania z tytułu leasingu -116 -57 -18 -22 -36 -98 -681 -1 028 -234 -221 -147 -146 -65 -119 -376 -1 308
Pozostałe zobowiązania -125 180 -18 048 -8 329 -6 629 -5 940 -20 361 -92 713 -277 200 -106 646 -11 956 -5 004 -3 564 -3 349 -13 864 -107 478 (251 861)
Luka -9 082 20 723 23 150 22 229 12 400 35 953 -55 425 49 948 -18 895 20 304 28 285 20 770 24 400 47 063 -73 880 48 047

W poniższej tabeli zaprezentowano przyszłe niezdyskontowane przepływy ze zobowiązań pozabilansowych banków (wg terminów umownych).

Udzielone zobowiązania pozabilansowe
31 grudnia 2020 31 grudnia 2019
do 1 miesiąca 1 - 3 miesiące od 3 miesięcy do 1 roku 1 – 5 lat powyżej 5 lat Razem do 1 miesiąca 1 - 3 miesiące od 3 miesięcy do 1 roku 1 – 5 lat powyżej 5 lat Razem
Dotyczące finansowania 49 733 - - - - 49 733 44 499 - - - - 44 499
Gwarancyjne 14 411 - - - - 14 411 13 481 - - - - 13 481
Razem 64 144 - - - - 64 144 57 980 - - - - 57 980