Ubezpieczenia (działalność zagraniczna)

W 2020 roku składka przypisana brutto na rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych wyniosła według Banku Litwy 664 mln euro. Oznacza to spadek o 1,6% w porównaniu z poprzednim rokiem.

Spowodowały go głównie ubezpieczenia komunikacyjne mające przeważający udział w rynku (59,7%). Mniejszy ruch na drogach, w efekcie ograniczeń wprowadzonych w związku z pandemią COVID-19, a także zaostrzająca się konkurencja między ubezpieczycielami doprowadziły do spadku stawek w ubezpieczeniach OC o 7,3%, AC o 1,9%.

Odporne na kryzys były ubezpieczenia nieruchomości. Utrzymały wzrost przypisu składki na poziomie 8,0%. Z kolei dynamicznie rosnąca w 2019 roku sprzedaż ubezpieczeń zdrowotnych spowolniła o 1,2% od początku 2020 roku.

W sektorze ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych na koniec grudnia 2020 roku działało 11 spółek, w tym 7 oddziałów towarzystw ubezpieczeń z siedzibą w innych państwach członkowskich UE. Liczba spółek spadła w porównaniu z poprzednim rokiem po zakończeniu w lipcu 2020 roku fuzji Compensa i Seesam.

Największym zakładem ubezpieczeń pod względem łącznego przypisu brutto składki z tytułu ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych pozostaje Lietuvos Draudimas– udział tej spółki w rynku wyniósł na koniec 2020 roku 29,6%. Łączny udział czterech największych zakładów w rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych stanowił 69,6%.

Składka brutto zgromadzona w 2020 roku przez litewskie zakłady ubezpieczeń na życie wyniosła 291 mln euro, co oznacza przyrost o 7,5% w stosunku do 2019 roku. Wygenerowały go składki regularne, rosnąc o 7,7% i jednorazowe z dynamiką na poziomie 4,9%.

W strukturze ubezpieczeń na życie dominowały ubezpieczenia z funduszem inwestycyjnym, stanowiące 65,1% wartości portfela. Tradycyjne ubezpieczenia na życie stanowiły 14,2% przypisu składki.

Wartość nowej sprzedaży spadła o 20,4%, co wynikało z ograniczeń nakładanych z powodu pandemii COVID-19. Składki ze sprzedaży nowych produktów z funduszem inwestycyjnym spadły o 25,3%, a ze sprzedaży nowych produktów na dożycie o 38,7%. Wzrosły jedynie składki ze sprzedaży umów na życie – o 8,3%.

Litewski rynek ubezpieczeń na życie charakteryzuje się wysoką koncentracją. Na koniec grudnia 2020 roku w tym sektorze działało osiem spółek, ale udział czterech największych zakładów ubezpieczeń na życie w łącznej składce przypisanej brutto stanowił 78,1%.

Największym zakładem ubezpieczeń na życie na Litwie pod względem łącznej składki przypisanej brutto jest Swedbank z 23,3-proc. udziałem w rynku. Kolejnymi są Aviva (19,2% udziału w rynku) i Compensa (18,7% udziału w rynku).

Zakłady ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych prowadzące działalność w Estonii wykazały w 2020 roku spadek składki przypisanej brutto o 3,7%, odnotowując sprzedaż w wysokości 383 mln euro. 32,0% tej kwoty, czyli 123 mln euro składki, zebrały oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń prowadzących działalność w Estonii.

Ograniczenia w przemieszczaniu się wprowadzone w związku z pandemią COVID-19 wpłynęły na rynek ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych. Sprzedaż ubezpieczeń turystycznych spadła o 7 mln euro (36,9%) w stosunku do 2019 roku, a ubezpieczeń komunikacyjnych OC o 12 mln euro (12,1%), na co miała dodatkowo wpływ presja cenowa i wynikająca z niej obniżka stawek ubezpieczeniowych w tym segmencie rynku.

W strukturze ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych w 2020 roku dominowały ubezpieczenia komunikacyjne z 57,2-proc. udziałem w rynku (w tym ubezpieczenia komunikacyjne AC, które stanowiły 31,1%). Z kolei w ubezpieczeniach majątkowych zgromadzono 29,1% składki przypisanej brutto na rynku.

W sektorze ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych działało na koniec 2020 roku 13 podmiotów (w tym sześć oddziałów zagranicznych towarzystw ubezpieczeń), spośród których cztery największe miały 70,4% udziału w rynku. Po połączeniu z Vienna Insurance Group działalność zakończył w 2020 roku Seesam. 

Z końcem czerwca 2020 roku nadzór nad rynkiem ubezpieczeniowym na Ukrainie objął Narodowy Bank Ukrainy. Konsekwencją zmiany było m.in. ostateczne wdrożenie regulacji dotyczących wymaganych poziomów wypłacalności zakładów ubezpieczeń, co z kolei spowodowało zakończenie działalności przez niektóre podmioty i skurczenie się rynku ubezpieczeń finansowych i majątkowych. Ukraiński rynek ubezpieczeniowy po trzech kwartałach 2020 roku odnotował spadek składki przypisanej brutto o 18,7%, osiągając poziom 33,0 mld hrywien. Składka zgromadzona z tytułu ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych wyniosła 29,4 mld hrywien, co oznacza spadek o 21,1% w porównaniu do analogicznego okresu w 2019 roku. Oprócz zmniejszenia liczby zakładów ubezpieczeń na obniżenie sprzedaży wpływ miała także pandemia COVID-19. Na skutek ograniczeń związanych z przemieszczaniem się znaczne spadki sprzedaży odnotowano w przypadku ubezpieczeń komunikacyjnych OC i AC, ubezpieczeń zielona karta, a także turystycznych.

Spółki ubezpieczeniowe oferujące ubezpieczenia na życie zebrały na koniec września 2020 roku składkę przypisaną brutto w wysokości 3,6 mld hrywien, co oznacza wzrost o 8,4% w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku.

Ukraiński rynek ubezpieczeniowy jest rozdrobniony. Na koniec września 2020 roku działało na nim 215 zakładów ubezpieczeniowych, z czego 20 oferowało ubezpieczenia na życie. Niezależnie od wciąż dużej liczby podmiotów, 100 największych zakładów ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych zgromadziło 99% składki przypisanej brutto, w przypadku 10 największych zakładów ubezpieczeń na życie było to natomiast 97% przypisu.

Na rynku ukraińskim Grupa PZU prowadzi działalność ubezpieczeniową przez dwie spółki: PrJSC IC PZU Ukraine (PZU Ukraina) w zakresie ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych oraz PrJSC IC PZU Ukraine Life (PZU Ukraina Życie) dla ubezpieczeń na życie. Ponadto spółka LLC SOS Services Ukraine oferuje usługi assistance.

W 2020 roku składka przypisana brutto zebrana przez PZU Ukraina wyniosła 1 486 mln hrywien i była niższa o 13,1% niż w roku poprzednim. Restrykcje wprowadzone w związku z pandemią COVID-19 odbiły się na sprzedaży ubezpieczeń turystycznych i odpowiedzialności cywilnej, obowiązkowych m. in. przy składaniu wniosku o wizę do Polski (spadek o 47,1%), a także ubezpieczeń zielona karta (spadek o 39,3%). Z kolei składka przypisana brutto zebrana przez PZU Ukraina Życie w 2020 roku wyniosła 538 mln hrywien i była wyższa o 2,8% w porównaniu do 2019 roku.

W ciągu trzech pierwszych kwartałów 2020 roku PZU Ukraina pozyskał 3,8% (wzrost o 0,3 p.p. w stosunku do trzech kwartałów 2019 roku) składki przypisanej brutto ukraińskiego sektora ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych, co pozwoliło spółce zająć siódme miejsce na rynku ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych. Na czwartym miejscu na rynku ubezpieczeń na życie uplasował się PZU Ukraina Życie z 11,0% udziału w rynku (spadek o 0,3 p.p. w stosunku do poprzedniego roku)².

² Insurance TOP, Ukraiński kwartalnik ubezpieczeniowy, #7(75)2020